Kene Vakaları ve Önlemler
Yaz aylarının gelmesiyle birlikte ülkemizde kene vakalarında önemli bir artış gözlemlenmektedir. Bu artış, ne yazık ki bazen ölümle sonuçlanan vakalara da yol açabiliyor. Yeni Yüzyıl Üniversitesi Gaziosmanpaşa Hastanesi Dermatoloji Bölümü'nden Uzman Dr. İhsaniye Dönmez Çiçek, yaz boyunca artış gösteren kene vakalarına karşı alınması gereken önlemler ve dikkat edilmesi gereken belirtiler hakkında önemli bilgiler sunuyor.
Kene Nedir?
Kene, eklem bacaklılar grubuna ait, hastalık taşıyıcıları olarak bilinen önemli vektörlerdir. Dünya genelinde 900'ü aşkın türü bulunan kenelerin, Türkiye'de 30-40 türü bulunmaktadır. Kenelerin üreme potansiyelinin oldukça yüksek olduğu gözlemlenmiştir; bir dişi kene, 10.000'in üzerinde yumurta bırakabilir. Konakları konusunda seçici olmayan keneler, bulabildikleri tüm sıcak kanlı hayvanlardan kan emebilirler. Tek besin kaynakları kan olup, ömürleri boyunca üç kez kan emme evresine girmektedirler. Doyduklarında toprağa düşerek ortalama 2-3 yıl yaşayabilirler.
Bahar ve yaz aylarında aktif olan keneler, doğada bir omurgalının yaydığı karbondioksit, amonyak, vücut kokuları, titreşimler veya gölgeleri algılayarak konaklarına geçebilirler. Vücuda tutunduklarında genellikle boyun, koltuk altı gibi kıvrımlı bölgelere yerleşmeyi tercih ederler.
Kene Isırdığında Ne Olur?
Kene insanı ısırdığı anda, salgıladığı tükürükle deriyi duyarsız hale getirir. Ardından dikensi ağız çıkıntılarıyla deriyi keserek deri altı dokulara ulaşır ve kan emmeye başlar. Salgıladığı sıvı, lokal anestezik etki gösterir; ayrıca damar genişletici ve pıhtılaşmayı önleyici maddeler içerdiği için kenenin uzun süre fark edilmeden kan emmesine olanak tanır.
Risk Grupları Kimlerdir?
Kene ısırığı açısından en yüksek risk altında olan gruplar şunlardır:
- Tarım işçileri
- Çiftçiler
- Hayvancılıkla uğraşanlar
- Mezbaha çalışanları
- Veterinerler
- Askerler
Kenelerle Bulaşan Hastalıklar
Kene kaynaklı hastalıklar arasında en bilinenleri şunlardır:
- Kırım Kongo Kanamalı Ateşi
- Lyme Hastalığı
- Akdeniz Benekli Ateşi
- Kene kaynaklı ensefalit
Kene Isırığında Görülen Reaksiyonlar
Kene ısırığı sonrası üç tür reaksiyon ortaya çıkabilir:
- Alerjik Reaksiyonlar: Diğer haşere ısırıklarıyla benzerlik gösterir.
- Toksik Reaksiyonlar: Ateş, bulantı, kusma, hatta felce kadar ilerleyebilir.
- Enfeksiyonlar: Kenenin taşıdığı mikroorganizmaların insan kanına geçmesiyle oluşur.
Kene ile Mücadelede Alınması Gereken Önlemler
Kenelerle karşılaşmamak için alınması gereken önlemler şunlardır:
- Dış ortamda uzun pantolon ve uzun kollu, açık renkli kıyafetler tercih edilmelidir.
- Pantolon paçaları çorap içine sokulmalı, parfüm ve parfümlü mendil kullanılmamalıdır.
- Özel ilaçlarla emdirilmiş kıyafet ve çadır malzemeleri, 2-3 haftaya kadar koruma sağlayabilir.
- Ormanlık alanlarda bulunan kişilerin birbirini sık sık kene açısından kontrol etmesi önerilir.
- Günübirlik doğa gezileri sonrası kıvrım bölgeleri ve saç dipleri dikkatle kontrol edilmelidir.
Vücutta Kene Tespit Edilirse Ne Yapılmalı?
Kene tespit edildiğinde, en kısa sürede uzaklaştırılması çok önemlidir. Kene üzerine kolonya, alkol, sirke gibi maddeler dökmek hayati bir hatadır. Üzerine kimyasal solüsyon dökmek, vazelinle kapatmak ya da yakmak kesinlikle önerilmez; bu tür müdahaleler kenenin kusmasına ve hastalık etkenlerini vücuda bırakmasına yol açabilir. Kene, parçalanmadan çıkarılmalıdır. Kişi bu işlemi yapamıyorsa, en yakın sağlık kuruluşuna başvurmalıdır. Uzman hekim, keneyi uygun yöntemle çıkararak bölgeye kaşıntı, kızarıklık ve enfeksiyonu önleyici krem uygulayabilir.
Kene Çıkarıldıktan Sonra Takip Önemli
Kene çıkarıldıktan sonra kişinin kendini gözlemlemesi gereklidir. Baş ağrısı, ateş, bulantı, kusma, ishal, kas ve eklem ağrısı, halsizlik gibi şikayetlerden iki veya daha fazlası görülürse, mutlaka en yakın sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
https://www.beyazhaberajansi.com/yaz-geldi-kene-tehlikesi-artti/145178/