Proje Kapsamında Gerçekleştirilen Çalışma Ziyareti
Bornova Belediyesi'nin paydaşlarından biri olduğu 'Stormlog - Yerel Yönetim Hizmetlerinde Sürdürülebilir Su Yönetimi' projesi dahilinde, Belediye Başkanı Ömer Eşki'nin de katıldığı Lizbon ziyareti, Bornova Meclisi'nde detaylı bir şekilde ele alındı. Yaşar Üniversitesi Enerji Sistemleri Mühendisliği Bölümü'nden Dr. Emrah Bıyık, Haziran Ayı Olağan Meclis Toplantısı'nda projeye ilişkin geniş bir sunum gerçekleştirdi.
Dr. Emrah Bıyık, Lizbon'un Avrupa Birliği tarafından 2020'de 'Avrupa Yeşil Başkenti' olarak ödüllendirildiğini anımsatarak, 'İzmir gibi sıcak bir Akdeniz şehri olan Lizbon, ısı adası etkisini hafifletmek, taşkınlarla mücadele etmek ve suyu sürdürülebilir biçimde yönetmek için doğayla bütünleşik mühendislik yaklaşımları geliştiriyor' ifadelerini kullandı.
Yeşil Altyapı, Akıllı Sistemler ve Sosyal Duyarlılık
Ziyaret sırasında Lizbon'un dikkat çeken projelerini yakından incelediklerini belirten Dr. Bıyık, bunlardan en çarpıcı olanının sel tehdidi altındaki bir bölgenin drenaj sistemleriyle entegre bir şekilde büyük bir parka dönüştürülmesi olduğunu vurguladı. 'Suyun doğal yollardan toprağa karışmasını sağlayan bu park, betonlaşmanın olumsuz etkilerini azaltmak adına mükemmel bir yeşil altyapı örneğiydi. Ayrıca Lizbon'un devasa yağmur suyu tüneli projesi olan Monsanto - Santo Apolónia hattında inşa edilen 5 kilometrelik tünelle taşkın sularının Atlantik Okyanusu'na yönlendirilmesi amaçlanıyor. Kurak dönemlerde ise bu suyun arıtılarak yeşil alanların sulanmasında kullanılması öngörülüyor' diye ekledi.
Elektrikli Ulaşımda Türkiye İmzası
Dr. Bıyık, ziyaret kapsamında Lizbon'un elektrikli toplu taşıma sistemlerini de incelediklerini belirterek, 'Lizbon Belediyesi, Türkiye'den Karsan tarafından üretilen 10'dan fazla elektrikli minibüsü filosuna eklemiş durumda. Bu araçlar akıllı teknolojilerle takip ediliyor ve enerji tasarrufu sağlanıyor' dedi.
Sosyal Konutlarda Enerji Verimliliği
İncelenen GEBA LİS konutları, enerji yoksunluğu yaşayan gruplara yönelik sosyal konut politikalarının başarılı bir uygulaması olarak öne çıktı. Dr. Bıyık, bu konutlarda yenilenebilir enerji sistemleri, etkili ısı yalıtımı ve düşük enerji tüketimli çözümlerin kullanıldığını ifade ederek, 'Lizbon Belediyesi 20 binden fazla sosyal konutta iklim direncini artıran yaşam alanları yaratmış. Bu model, Bornova için de ilham verici olabilir' diye konuştu.
Su Yönetiminde Dijitalleşme
Lizbon'da su altyapısının karbon nötr hale getirilmesi için yapılan çalışmaları da ziyaretin önemli bir parçası olarak niteleyen Dr. Emrah Bıyık, akıllı sayaçlar, dijital kaçak tespit sistemleri ve su geri kazanım teknolojileriyle önemli tasarruflar elde edildiğini söyledi. Ayrıca su arıtma tesislerinden enerji üretimi gibi döngüsel ekonomi yaklaşımlarının uygulandığını belirtti.
İş Birlikleri Gündemde: Büyükelçi ile Görüşme
Dr. Bıyık, heyetin ziyaretin son gününde Türkiye'nin Lizbon Büyükelçisi Haldun Koç ile bir araya geldiğini anlatarak, görüşmede Bornova ve Lizbon arasında geliştirilebilecek ortaklıklar, AB projelerine katılım fırsatları ve kentlerin iklim direncini güçlendirmeye yönelik adımların tartışıldığını aktardı.
'Kapsayıcı, Doğayla Uyumlu ve Veriye Dayalı Çözümler'
Ziyareti değerlendiren Dr. Emrah Bıyık, Lizbon'un başarısının temelinde dört ana paydaşın uyumlu iş birliği bulunduğunu vurguladı: Yerel yönetim, üniversite, özel sektör ve sivil toplum. Bıyık, 'İklim krizi tüm dünyayı etkiliyor. Bu yüzden herkesin ortak bir vizyonla hareket etmesi şart. Lizbon'da bunu başarıyla uyguladıklarını gördük. Bornova'da da bu iş birliğine dayalı ve doğayla uyumlu modeli benimseyebiliriz' dedi.
İklim Dirençli Kentler İçin Avrupa'da Yerinde İnceleme
6-9 Mayıs 2025 tarihleri arasında düzenlenen Lizbon çalışma ziyaretine Bornova Belediyesi, Yaşar Üniversitesi ve Enerji Sistemleri Derneği ortaklık etti. Ziyaretin temel amacı, Lizbon'un iklim değişikliğine uyum stratejilerini ve su yönetimi uygulamalarını doğrudan gözlemlemek, bilgi paylaşımında bulunmak ve potansiyel iş birliklerini değerlendirmekti.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı