Türkiye Sağlıklı Kentler Birliği ve İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Dr. Cemil Tugay, "Dirençli Sağlıklı Şehirler: Herkes İçin Sürdürülebilir Kentsel Gelecekler Yaratmak" temasıyla Bursa'da gerçekleştirilen Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) Avrupa Sağlıklı Şehirler Ağı Yıllık İş Toplantısı ve Teknik Konferansı'na katılarak önemli mesajlar verdi. Başkan Tugay, savaşın insan sağlığını tehdit eden en büyük sorunlardan biri olduğunu belirterek, "Sağlık için tüm insanları barışa katkıda bulunmaya çağırıyorum" dedi.
Bu yıl Bursa Büyükşehir Belediyesi'nin ev sahipliğinde Atatürk Kültür Merkezi Merinos Yerleşkesi'nde düzenlenen konferans, DSÖ Avrupa Sağlıklı Şehirler Ağı'nın 2019-2025 dönemini kapsayan 7. Aşaması'nın kapanış toplantısı olma özelliği taşıyor. Yaklaşık 500 yerli ve yabancı katılımcının yer aldığı etkinlikte, önceki yıllarda elde edilen başarılar değerlendirildi, karşılaşılan zorluklar ele alınarak 8. Aşama için stratejiler belirlendi.
Konferansta Refah, Gezegen, Katılım, İnsanlar, Mekan ve Barış başlıkları altında düzenlenen oturumlarla hem bilimsel hem de politik düzeyde kapsamlı tartışmalar yapıldı. Açılış konuşmasında Başkan Tugay, "Bilgi paylaşımı ve dayanışmaya her zamankinden daha çok ihtiyacımız var. Hepimiz ortak bir mücadele vermeliyiz. Özellikle çocukların sağlığını tehdit eden savaş, iklim krizi gibi büyük sorunlarla karşı karşıyayız. Türkiye'nin kuzeyinde Ukrayna-Rusya, doğusunda Hindistan-Pakistan, güneyinde ise İsrail, İran, Suriye ve Filistin gibi bölgelerde yaşanan savaşlar, insan sağlığı açısından ciddi riskler oluşturuyor. Sağlık için herkesi barışa katkı sağlamaya davet ediyorum" diye konuştu.
Sağlığın Önemi ve Kentleşme
Türkiye Sağlıklı Kentler Ağı'nın faaliyetlerine dikkat çeken Başkan Tugay, "Günümüzde sağlık her zamankinden daha hayati bir öneme sahip. Kentleşmenin hızla artması, çevresel sorunların büyümesi ve bölgemizdeki çatışmalar, iklim krizinin olumsuz etkileriyle birleşerek sağlık alanında yeni zorluklar yaratıyor. Dünya genelinde 4 milyardan fazla insan kentlerde yaşıyor ve 2050 yılında bu rakamın 7 milyara ulaşması bekleniyor. Türkiye'de ise nüfusun %93'ü şehirlerde hayatını sürdürüyor. Nüfus yaşlanıyor; 1930'lardan itibaren çocuk nüfusu azalırken, 2023'te genç nüfus oranı düşmüş durumda. Doğum hızı 1,4 seviyesinde, yaşlı nüfus oranı ise %10'u aşmış durumda. Bu nedenle Türkiye yaşlanan nüfus kategorisinde yer alıyor" ifadelerini kullandı.
Şehirlerdeki Sosyo-Ekonomik Sorunlar
Başkan Tugay, "2075 yılında Türkiye nüfusunun üçte birinin yaşlı olacağı tahmin ediliyor. Zaten şu anda her dört haneden birinde yaşlı bireyler bulunuyor. Batıdaki gelişmiş şehirlerde çocuk nüfus oranı daha düşük. Ancak büyük şehirlerde önemli sosyo-ekonomik sıkıntılar yaşanıyor. Nüfusun dörtte biri sağlıksız ve gecekondu bölgelerinde hayatını sürdürüyor. Su, sanitasyon, barınma ve beslenme gibi temel ihtiyaçlarda ciddi sorunlar var. Tüm bunlara iklim krizinin etkileri de ekleniyor" dedi.
İklim Krizi ve Sağlıklı Şehirler Ağı'nın Rolü
Dünya genelinde yaklaşık 3,6 milyar insanın iklim değişikliğinin etkili olduğu hassas bölgelerde yaşadığını belirten Başkan Tugay, "2030-2050 yılları arasında iklim değişikliğinin yılda 250 bin insanın ölümüne yol açacağı öngörülüyor. 74 ülkede 343 milyon kişi akut gıda güvensizliği çekiyor ve bunların %65'i çatışma ya da kırılgan koşullarda bulunuyor. Gıda fiyatları son dört yılda birçok ülkede iki katına çıktı. Türkiye de bu risklerin içinde yer alıyor. Ancak dikkatli adımlar ve dayanışmayla bu riskler şehirlerde fırsata dönüştürülebilir. Bu nedenle Sağlıklı Şehirler Ağı'nın çalışmaları kritik öneme sahip" diye konuştu.
Başkan Tugay, ayrıca Avrupa Sağlıklı Şehirler Ağı kapsamında yürütülen projeleri ve yerel düzeyde gerçekleştirilen ilk COP organizasyonu olan COP İzmir serisi çalışmalarını da paylaştı.
Bursa Büyükşehir Belediye Başkanı Mustafa Bozbey'in Mesajı
Konferansta konuşan Bursa Büyükşehir Belediye Başkanı Mustafa Bozbey, "Farklı ülkelerden ve kentlerden gelen konuklarla bir arada olmaktan büyük mutluluk duyuyorum. Kentler ve sorumluluklarımız son 20 yılda büyük değişim yaşadı. Sağlıklı Kentler Ağı'nın 8. Faz'ına geçiş sürecine hep birlikte tanıklık edeceğiz. Bu yeni dönemde ortak yol haritası oluşturarak sağlıklı bir gelecek için çalışacağız. 'Herkes İçin Sağlık' prensibini yerel yönetimlerin planlamalarına entegre ederek kapsayıcı ve sürdürülebilir politikalar geliştireceğiz" ifadelerini kullandı.
Bursa Taahhüdü ve Geleceğe Yönelik Vizyon
Mustafa Bozbey, "Dirençli kentler inşa etmek artık bir tercih değil, yaşadığımız çağın zorunluluğu. Riskleri önceden tespit edip yönetebilmek hepimizin görevi. Bu toplantının sonunda imzalanacak Bursa Taahhüdü, eşitlikten ödün vermeyen, barışı önceliklendiren, gezegenimizi koruyan kapsayıcı ve dirençli kent anlayışının yol haritası olacak" dedi.
DSÖ Avrupa Bölge Ofisi Sağlıklı Şehirler Ağı Yöneticisi Kira Fortune'un Değerlendirmesi
Kira Fortune, ev sahipliği için Bursa Büyükşehir Belediyesi ve Başkan Mustafa Bozbey'e teşekkür ederek, "İklim değişikliği, sosyal huzursuzluk ve artan halk sağlığı sorunlarıyla zorlu bir dönemdeyiz. Tarihi bir anın içindeyiz; 7. Aşama'yı tamamlayıp 8. Aşama'yı başlatıyoruz. Yerel çözümlerin küresel zorluklara adaptasyonu ve deneyim paylaşımı bu sürecin odak noktası. İzmir ve Bursa belediye başkanlarının liderliğinde önemli bir iş birliği gerçekleşiyor. Bu konferanstan elde ettiğimiz bilgileri eyleme dönüştüreceğiz. ‘Uluslar konuşur, kentler eyleme döker’ prensibiyle hareket ediyoruz. 8. Faz Bursa'da başlıyor ve bu yolculukta birlikteyiz" dedi.
Konferans Programı ve Katılımcılar
Dünya Sağlık Örgütü Temsilcisi Tasnim Atatrah ve DSÖ Bulaşıcı Hastalıklar, Çevre ve Sağlık Bölümü Direktörü Robb Butler video konferans yoluyla görüşlerini paylaştılar. Ayrıca İrlanda Sağlık Bakanı Jennifer Murnane O'connor, İzlanda eski Başbakanı Katrín Jakobsdóttir, İrlanda Limerick Belediye Başkanı John Moran, Türkiye Sağlıklı Kentler Birliği Genel Sekreteri Murat Ar ve İzmir Büyükşehir Belediyesi Genel Sekreter Yardımcısı Prof. Dr. Pınar Okyay konferansta yer aldı.
Konferans, açılış konuşmasının ardından "Şehirler Nasıl Gelişebilir, İklim Değişikliğiyle Nasıl Mücadele Edilir?" başlıklı oturumla devam etti. Bu oturumda İzmir Büyükşehir Belediyesi'nin iklim değişikliğiyle mücadele çalışmalarını Prof. Dr. Pınar Okyay aktardı. Okyay, "Çalışmalarımızda ‘Tek Sağlık’ ve ‘Esenlik’ yaklaşımı, 2030 Stratejik Planı'nda öncelikli konulardan biridir. Kentsel tasarım, afet hazırlığı ve sosyal eşitlik konularında uzman ekiplerle çalışıyoruz. İklim değişikliğinden en çok etkilenen yaşlı nüfusa yönelik özel planlarımız bulunuyor" dedi.
Oturumda ayrıca şehirlerin refah ve iklim dayanıklılığını dengeli bir şekilde sürdürülebilir kalkınmaya nasıl dönüştürebileceği ele alındı. Konuşmacılar ekonomik refah, eşitlik ve çevresel sürdürülebilirlik arasında entegre stratejileri tartıştı. İzlanda eski Başbakanı ve İklim ve Sağlık Pan-Avrupa Komisyonu Başkanı Katrín Jakobsdóttir de oturumda yer aldı.
Avrupa Sağlıklı Şehirler Ağı Hakkında
Dünya genelinde 1900'den fazla şehir ve belediyeyi bünyesinde barındıran Avrupa Sağlıklı Şehirler Ağı, her yıl farklı şehirlerde düzenlenen Yıllık İş Toplantısı ve Teknik Konferans ile şehir sağlığı konusunda başarılı uygulamaların paylaşılmasını, stratejik iş birliklerinin artırılmasını ve kentlerin direnç kapasitesinin geliştirilmesini hedefliyor. DSÖ değerlendirmeleri sonucunda 2025 yılı toplantısına ev sahipliği yapacak şehir olarak Bursa seçildi. Böylece Türkiye tarihinde ilk kez bu düzeyde uluslararası bir etkinlik Bursa'da gerçekleşmiş oldu.
Konferans öncesinde Türkiye Sağlıklı Kentler Birliği ve İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Dr. Cemil Tugay, Bursa Büyükşehir Belediye Başkanı Mustafa Bozbey, DSÖ Avrupa Bölge Ofisi Sağlıklı Şehirler Ağı Yöneticisi Kira Fortune, İrlanda Sağlık Bakanı Jennifer Murnane O'connor, İrlanda Limerick Belediye Başkanı John Moran, Türkiye Sağlıklı Kentler Birliği Genel Sekreteri Murat Ar ve DSÖ temsilcileri özel bir toplantıda bir araya geldi.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı